"Z pamiętnika starca" to powieść Józefa Ignacego Kraszewskiego wydana w 1883 roku. Powieść składa się z wpisów z pamiętnika starego człowieka, opisujących jego życie, wspomnienia, myśli i uczucia. Przedstawia życie na wsi, w tym kulturę, religię, tradycje rodzinne i zwyczaje, a także zmiany społeczne i gospodarcze zachodzące w Polsce pod koniec XIX wieku.